In de 18e eeuw kwam er een mode-revolutie tot stand die de manier waarop vrouwen zich kleedden ingrijpend veranderde. Het was een tijd van verfijning, elegantie en overdaad, waarin de kleding van vrouwen niet alleen een weerspiegeling was van hun status, maar ook van de heersende trends en culturele invloeden. Terugkijkend op deze fascinerende periode in de geschiedenis van de mode, duiken we dieper in de prachtige wereld van 18e-eeuwse vrouwenkleding. Van hoepelrokken tot pofmouwen, van korsetten tot extravagante stoffen, laten we de schittering en complexiteit ontdekken die de kleding van vrouwen in de 18e eeuw kenmerkte. Welkom in een tijd waarin mode een kunstvorm was en waarin elke jurk een verhaal vertelde. Onderstaand vind je een video van hoe vrouwen zich bijvoorbeeld in deze tijd kleedden.
Kleding 18e eeuw vrouwen | Stijl & kenmerken
In de 18e eeuw onderging de mode voor vrouwen ingrijpende veranderingen, met kenmerkende stijlen en trends die de hele eeuw door evolueerden. Hier zijn enkele belangrijke aspecten van de kleding van vrouwen in de 18e eeuw, samen met de stijl en kenmerken van die tijd:
1. Robe à la Française en Robe à l’Anglaise:
- Stijl: Aan het begin van de 18e eeuw domineerde de “robe à la française,” ook bekend als de “mantua,” de mode. Het had een open voorkant, hoog opgetrokken taille en losvallende, brede rokken. Later in de eeuw werd de “robe à l’anglaise” populair, met een nauwer lijfje en een rok die vanuit de taille naar beneden viel.
- Kenmerken: Deze jurken kenmerkten zich door hun overvloed aan stof, vaak gemaakt van zijde of satijn. Ze waren rijk versierd met kant, strikken en borduurwerk.
2. Hoepelrokken:
- Stijl: Tijdens het midden van de 18e eeuw werden hoepelrokken (ook wel “panniers” genoemd) populair. Deze stijl zorgde voor een brede, conische vorm aan de onderkant van de jurk en creëerde een dramatische silhouet.
- Kenmerken: De hoepelrokken waren gemaakt van lichte materialen zoals houten ringen of later metalen baleinen. Ze ondersteunden de brede rokken van de jurken.
3. Korsetten:
- Stijl: Korsetten waren een integraal onderdeel van de 18e-eeuwse mode en werden gedragen om het bovenlichaam te ondersteunen en de taille te accentueren.
- Kenmerken: Ze waren vaak gemaakt van stevige materialen zoals baleinen en waren rijkelijk versierd. Korsetten gaven vrouwen een rechte, opgeheven houding en benadrukten een smalle taille.
4. Pofmouwen en Franse Heupen:
- Stijl: Jurken in de 18e eeuw hadden vaak pofmouwen en “Franse heupen,” wat resulteerde in een driehoekig silhouet met brede schouders en heupen.
- Kenmerken: Pofmouwen werden vaak versierd met linten of kant en waren populair in de vroege en midden van de eeuw.
5. Accessoires:
- Stijl: Vrouwen droegen grote hoeden met brede randen, bekend als “bergères,” en versierden hun kapsels met linten, bloemen en veeraccessoires. Handschoenen en parasols waren populaire accessoires.
6. Stoffen en Kleuren:
- Stijl: De 18e-eeuwse mode kenmerkte zich door het gebruik van rijke stoffen zoals zijde, satijn, fluweel en kant. Patronen en kleuren varieerden van pastelkleuren tot diepe, verzadigde tinten.
Verfijning en extravagantie
De 18e eeuw was een tijdperk van verfijning en extravagantie in de mode. Kledingstukken waren vaak op maat gemaakt en uitbundig versierd om de status en persoonlijke stijl van de drager te benadrukken. Het modebeeld evolueerde van eenvoudige lijnen aan het begin van de eeuw tot meer gestructureerde silhouetten en dramatische accessoires later in de periode. De kleding van vrouwen in de 18e eeuw was een weerspiegeling van de esthetiek en sociale normen van die tijd, en het blijft een boeiend hoofdstuk in de geschiedenis van de mode.
Kleding 18e eeuw vrouwen in het Dordts Patriciërshuis
Bij het Dordts Patriciërshuis nemen we je mee op een reis door de tijd, terug naar een periode van verfijning en grandeur. Naast onze prachtige historische locatie en diverse exposities bieden we ook een unieke kans om de elegante mode van de 18e eeuw te bewonderen.
Kom langs bij het Dordts Patriciërshuis en ontdek de tijdloze schoonheid van 18e-eeuwse vrouwenkleding. Wij heten je van harte welkom om deze unieke reis door de geschiedenis met ons te maken.
Verschillende klassen in de 18e eeuw?
n de 18e eeuw was er aanzienlijk verschil in kleding tussen vrouwen van verschillende sociale klassen. De kleding die een vrouw droeg, was vaak een directe afspiegeling van haar sociale status en financiële middelen. Hier is een beknopt overzicht van hoe de kleding varieerde tussen verschillende klassen:
1. Aristocratie en Hogere Klassen:
- Stijl: Vrouwen uit de aristocratie en hogere klassen hadden toegang tot de meest luxueuze stoffen en materialen. Hun kleding was vaak op maat gemaakt en uitgebreid versierd. Ze droegen jurken met extravagante versieringen zoals kant, borduurwerk en edelstenen.
- Kenmerken: Deze vrouwen droegen vaak hoepelrokken, korsetten en mantels gemaakt van zijde of fluweel. Hun kleding was rijkelijk versierd en volgde de nieuwste modetrends.
2. Middenklasse:
- Stijl: Vrouwen uit de middenklasse hadden doorgaans minder financiële middelen dan de aristocratie, maar ze probeerden toch de mode van de tijd te volgen. Hun kleding was eenvoudiger en minder versierd dan die van de hogere klassen.
- Kenmerken: Ze droegen vaak jurken met minder extravagante versieringen en gebruikten stoffen van goede kwaliteit, maar niet noodzakelijk de duurste zijde. Hun korsetten en hoepelrokken waren meestal eenvoudiger van ontwerp.
3. Arbeidersklasse:
- Stijl: Vrouwen uit de arbeidersklasse hadden beperktere middelen en droegen praktische kleding voor dagelijkse activiteiten. Mode was vaak van ondergeschikt belang.
- Kenmerken: Ze droegen eenvoudige jurken gemaakt van goedkopere stoffen zoals wol of katoen. Hun kleding was over het algemeen onversierd en functioneel.
Het Dordts Patriciërshuis
Wat droegen vrouwen in de 18e eeuw?
In de 18e eeuw, ook wel bekend als de 18e eeuwse modeperiode, varieerde de kledingstijl voor vrouwen aanzienlijk en evolueerde deze gedurende de hele eeuw. Hier zijn enkele kenmerkende aspecten van de mode voor vrouwen in de 18e eeuw:
1. Hoepelrokken: Aan het begin van de 18e eeuw waren rokken lang en vol, maar tegen het midden van de eeuw werden hoepelrokken populair. Deze rokken werden gedragen over een stijf onderstuk, een zogenaamde “pannier” of “hoepel”, die de rokken verbreedde en een kenmerkende vorm gaf.
2. Korsetten: Korsetten werden veel gedragen om het bovenlichaam te ondersteunen en de taille slanker te maken. Ze waren vaak gemaakt van stijve materialen zoals baleinen.
3. Robes en Mantuas: Vrouwen droegen vaak jurken met een open voorkant, zoals de “robe à la française” en de “robe à l’anglaise.” Deze jurken hadden een lijfje dat strak rond het bovenlichaam zat en een rok die vanuit de taille naar beneden hing. Een mantua was een andere populaire stijl, die gekenmerkt werd door een geplooide rok die aan de achterkant open was en een overjas droeg.
4. Stoffen en Versieringen: Stoffen zoals zijde, kant en fluweel waren populair. De kleding was vaak rijk versierd met borduurwerk, linten, strikken en kant.
5. Haarstijlen: Vrouwen droegen vaak hun haar op een hoge pruik of in ingewikkelde kapsels die werden versierd met linten, juwelen en veeraccessoires.
6. Hoeden en Accessoires: Grote hoeden met brede randen waren populair, en vrouwen droegen ook sieraden zoals parelkettingen, oorbellen en fijne handschoenen.
Het modebeeld in de 18e eeuw was zeer gestileerd en gevarieerd van decennium tot decennium. Het was een periode waarin de Europese mode werd beïnvloed door verschillende stijlen, waaronder de Franse rococo en Engelse Georgian stijlen.
Welke kleren droegen vrouwen in de Gouden eeuw?
Tijdens de Gouden Eeuw in de Nederlandse geschiedenis, die zich ongeveer uitstrekte van de late 16e eeuw tot het midden van de 17e eeuw, droegen vrouwen kleding die enigszins verschilde van die in de 18e eeuw. Hier zijn enkele kenmerkende aspecten van de kleding die vrouwen in de Gouden Eeuw droegen:
1. Kanten Kragen en Mouwen: Vrouwen droegen vaak kleding met kanten kragen en mouwen, die een teken waren van rijkdom en status. Deze kragen en mouwen werden gedragen over de jurk en konden verwijderd worden om te worden gewassen of vervangen.
2. Rijke Stoffen: De kleding van vrouwen in de Gouden Eeuw was gemaakt van luxe stoffen zoals zijde, fluweel en satijn. Deze stoffen waren vaak versierd met borduurwerk en kralen.
3. Korte Mouwen en Hoge Tailles: Jurken hadden meestal korte mouwen en een hoge taille, die net onder de buste zat. Deze stijl benadrukte de bovenkant van het lichaam en creëerde een lang, slank silhouet.
4. Grote Hoeden: Vrouwen droegen vaak grote hoeden, bekend als “kapjes,” die versierd waren met linten en bloemen. Deze hoeden werden op het hoofd vastgemaakt met linten onder de kin.
5. Schorten: Over hun jurken droegen vrouwen schorten, meestal gemaakt van linnen, om hun kleding te beschermen tijdens huishoudelijke taken.
6. Zwarte Kleding: In sommige gevallen droegen vrouwen zwarte kleding als teken van ingetogenheid, vooral na het overlijden van een familielid.
7. Korsetten: Hoewel korsetten niet zo wijdverspreid waren als in latere eeuwen, werden ze soms gedragen om de bovenkant van het lichaam te ondersteunen en de houding te verbeteren.
Het modebeeld in de Gouden Eeuw werd beïnvloed door de Nederlandse schilderkunst uit die tijd, waarin realisme en aandacht voor detail werden benadrukt.
Hoe kleden vrouwen zich vroeger?
De manier waarop vrouwen zich vroeger kleedden varieerde sterk afhankelijk van de historische periode, geografische locatie en sociale status. Hier volgt een beknopt overzicht van enkele belangrijke tijdperken in de geschiedenis van de mode en hoe vrouwen zich in die tijd kleedden:
Oudheid (circa 3000 v.C. – 476 n.C.): In de oude beschavingen zoals Egypte, Griekenland en Rome droegen vrouwen vaak lange gewaden, die variërend waren in stijl en materiaal. Deze gewaden waren meestal loszittend en werden vaak met riemen of gordels vastgezet. Accessoires zoals sieraden, sandalen en hoofddeksels waren belangrijk voor het voltooien van de outfit.
Middeleeuwen (circa 500 – 1500): Tijdens de middeleeuwen droegen vrouwen lange gewaden met lange mouwen en hooggesloten halslijnen. De kleding was meestal loszittend en werd vaak vergezeld van mantels en hoofddeksels zoals kappen of sluiers. De mode varieerde sterk tussen de vroege, hoge en late middeleeuwen.
Renaissance (14e – 17e eeuw): In de Renaissance werd de mode voor vrouwen gekenmerkt door uitgebreide jurken met een nauwsluitend lijfje en een wijd uitlopende rok. Rijke stoffen, zoals zijde en fluweel, werden vaak gebruikt, en kledingstukken werden versierd met borduurwerk en kant. Korsetten werden ook gedragen om de taille te accentueren.
18e eeuw: Zoals eerder vermeld, evolueerde de 18e-eeuwse mode met hoepelrokken, korsetten, ensembles met open voorkanten en een scala aan verfijnde stoffen. De mode werd beïnvloed door verschillende stijlen, waaronder de Franse rococo en Engelse Georgian stijlen.
19e eeuw: Deze eeuw zag een breed scala aan modeveranderingen, van de empirestijl van de vroege 19e eeuw tot de uitgebreide crinolines en bustles van het midden en einde van de eeuw. Hoeden, handschoenen, parasols en korsetten waren prominente accessoires.
20e eeuw: De 20e eeuw bracht ingrijpende veranderingen in de mode, van de flapperjurken van de jaren 1920 tot de “New Look” van Christian Dior in de jaren 1940 en 1950, en de revolutionaire stijlen van de jaren 1960 en 1970. Vrouwen begonnen broeken te dragen en er ontstonden diverse subculturen die elk hun eigen stijl hadden.
Wat droegen vrouwen vroeger?
De kleding die vrouwen vroeger droegen, varieerde sterk afhankelijk van de historische periode. Elke periode had zijn eigen mode en trends, van de lange gewaden in de oudheid tot de uitgebreide jurken in de renaissance en de veranderende stijlen in latere eeuwen. De mode van vroeger weerspiegelde niet alleen de stijl van de tijd, maar ook de sociale status en culturele normen van die periode. Het is interessant om te zien hoe de kledingstijl door de eeuwen heen is geëvolueerd.
Over het Dordts Patriciërshuis
In ons museum in Dordrecht ontdek je hoe welgestelde burgers leefden aan het einde van de 18e eeuw. De stijlkamers op de begane grond zijn ingericht in de stijl van Lodewijk XVI. De blikvanger van het museum is de ronde Maaskamer met uitzicht op het drukste drie-rivierenpunt van Europa.
In de sfeervolle kelder vinden vaak exposities van hedendaagse kunst plaats. In deze ruimte met haar historische balken en unieke doorkijkjes worden ook twee historische films vertoond, zodat geïnteresseerden in onze vaderlandse geschiedenis ook aan hun trekken komen.
Zoals valt terug te lezen in de vele positieve google reviews biedt ons museum in Dordrecht een “one stop shop” voor een leuke en leerzame middag waarbij ook iets te beleven valt voor uw (klein)kinderen! Terwijl u geniet van een gratis kopje koffie of thee vertellen onze gepassioneerde vrijwilligers u graag meer over dit bijzondere pand, dat tot voor kort nog als woonhuis in gebruik was.
Buiten openingstijden van het museum kunt u ook bij ons terecht voor trouwfoto’s, fotoshoots, vergaderingen en private dining.
